Ted van Leeuwen nam woensdag uitgebreid de tijd om te vertellen over zijn bevindingen in Nijmegen en zijn blik op de toekomst. Zijn eerste daden: een nieuwe gym en kleedkamer. Want randvoorwaarden staan bij de ervaren Van Leeuwen hoog in het vaandel. Daarnaast verwacht hij een hele bijzondere transferwindow, steekt hij zijn loftrompet op voor de drie centrumverdedigers en heeft hij het vijfjarenplan op technisch vlak bij zijn komst direct in de prullenbak gegooid. 

Van Leeuwen is positief verrast na zijn eerste maanden in Nijmegen. “Ik heb de tijd genomen om de club te leren kennen. Wat ik heb aangetroffen is een groep hele enthousiaste medewerkers. Veel enthousiaster dan bij andere clubs. Veel jonge mensen die vooral denken in oplossingen in plaats van problemen.” Hij bleef deze twee maanden uit de media. Bewust. “Ik had toch niks te vertellen. Nu heb ik even rond kunnen kijken en m’n eerste bevindingen kunnen doen.”

Een van die bevindingen is het zogenaamde ‘topsportklimaat’, waar algemeen directeur Wilco van Schaik ook al naartoe wilde. “Het kan beter”, drukt de 68-jarige Apeldoorner zich zachtjes uit. Maar dan doelt hij vooral op het technische vlak. “Als straks de laatste wedstrijd is gespeeld, gaat de boel beneden op de schop.” De omgeving van de spelers moet veranderen. “Er komt een nieuwe kleedkamer, een nieuwe gym. Het is nu heel rommelig. Het schittert van de kleuren. Je moet eerst rust brengen. Daarna gaan we een performance manager aanstellen.” Het doet ons denken aan de aanstelling van Michael Lindeman begin 2019, die Jack de Gier kwam helpen. “Maar nu is hij er niet. Wat er vroeger was is totaal onbelangrijk.”

Als straks de laatste wedstrijd is gespeeld, gaat de boel op de schop

Na de degradatie in 2017 is er volgens Van Leeuwen te weinig gebeurd binnen de club. “Maar dat is ook logisch. Toen NEC voor het eerst degradeerde, stond iedereen op. Dat zouden ze wel even recht gaan zetten met elkaar. Maar als je daarna heel snel voor de tweede keer degradeert, komt er een soort ‘alweer-gevoel’. Niemand heeft de energie om dingen op te pakken. Ten opzichte van de andere clubs in deze competitie is het zo beroerd nog niet, maar de Eredivisie is ver weg op dat vlak.” Hij kan het weten.

Druk
Vorig jaar juni werd zijn contract na twee seizoenen bij FC Twente ontbonden. De opdracht die hij van de RvC van NEC heeft gekregen is helder en verschilt niet met die van zijn tijd in Enschede: terug naar de Eredivisie. “Helder, maar niet zomaar gedaan. Maar het moet. Toen NEC in 2015 zo overtuigend kampioen werd, hadden ze één concurrent. Nu zijn er zeven, acht ploegen die zichzelf allemaal Eredivisie-waardig noemen.” Toch is het Van Leeuwen, die sinds 2003 actief is als technisch directeur, recentelijk wel gelukt. De Keuken Kampioen Divisie was in 2019 volgens kenners ‘sterker dan ooit’, maar hij slaagde met de Tukkers triomfantelijk. “Maar dat wil niet zeggen dat het altijd lukt.”

Want de situatie is nu anders dan anders. Van Leeuwen verheugt zich enorm op de komende transferwindow. “Het wordt een bijzondere tijd. Is de verwachting.” Hij gaat ver terug in de tijd. “Toen ik nog in Amerika werkte, kwam internet eraan.” De interviewers kunnen zich geen wereld zonder voorstellen en Van Leeuwen durfde dat destijds wel te voorspellen. “En dat gevoel heb ik nu ook. Afgelopen zomer is er vooral uitgeleend doordat clubs door corona met minder geld kwamen te zitten. Even de salariskosten wegschuiven. Die spelers gaan nu allemaal terug en dan krijg je een grote golf van transfervrije spelers. Ik ben heel benieuwd wat hier aan gaat spoelen.”

Ik heb altijd talloze schaduwlijstjes klaar. Dat houdt de motor draaiend.

Lijstjes
Het effect daarvan is dat je een echte ‘kopersmarkt’ gaat zien. “En dat kan twee kanten op vallen. Enerzijds zal je betere spelers voor minder aan kunnen trekken. Maar aan de andere kant ga je minder profiteren van je eigen opleiding. Als je spelers wil verkopen, wat onze core-business is, zal je daar minder voor gaan krijgen dan andere jaren.” Op de vraag of er dit jaar ook transfers gedaan moéten worden, schudt Van Leeuwen zijn hoofd. “Hier moet niets. Maar iedereen is te koop.”

“Ik hou echt heel erg van scouten. Ik heb altijd talloze schaduwlijstjes klaar. Dat houdt de motor draaiend.” Zoals Van Leeuwen zegt liggen de lijstjes klaar, dus ook die voor de Eredivisie. “Daar geloof ik absoluut in. Door corona is iedere wedstrijd straks een finale. En wij hebben wel een stel karakteristieke spelers, die zomaar een wedstrijd voor je kunnen winnen. Verdedigend staat het organisatorisch uitstekend.” Hij noemt wat namen. “Cas (Odenthal, red.) ontwikkelt zich uitstekend en als Rens (van Eijden, red.) straks weer terug is brengt dat ook weer een bak aan ervaring in het elftal. Dan kun je de deur aardig dichtdoen.”

Het zijn meteen de twee spelers die samen met routinier Édgar Barreto op contractverlenging konden rekenen afgelopen maand. “Édgar en Rens hadden bepaalde clausules in hun contract die al voordat ik hier startte aangaven dat zij nog een jaar door kunnen bij de club.” Maar dat is geen probleem voor de technisch directeur. “Anders had ik het zelf wel gedaan. Édgar heeft grote invloed op deze groep. Zijn aanwezigheid in het veld brengt rust bij anderen en zijn persoonlijkheid heeft in de kleedkamer een enorme meerwaarde.”

Ted van Leeuwen zat tijdens NEC-De Graafschap voor het eerst op de tribune in dienst van NEC.

Vijfjarenplan
Wat geen meerwaarde heeft, is een plan, zo stelt Van Leeuwen. Pikant, want zijn ‘voorganger’ en directe collega Wilco van Schaik praat al jaren over het welbekende vijfjarenplan. “Ik lees tegenwoordig overal van alles over plannen. Maar hoe ziet zoiets eruit dan? In het voetbal bestaat alleen morgen. Morgen moet je de beste spelers hebben voor het geld dat je hebt. Dat geldt in de Premier League, maar ook in Malden bij Juliana ’31. Je kunt het allemaal niet voorspellen. NEC heeft alleen invloed op wat NEC doet, niet op de concurrent die er misschien tien miljoen euro extra tegenaan smijt.”

Zoals gezegd houdt Van Leeuwen rekening met promotie via de nacompetitie. “In principe streven we eenzelfde kwaliteit spelers na. Of we nu in de Eredivisie of in de Keuken Kampioen Divisie beginnen. Promotie via de nacompetitie zou het samenstellen van die selectie natuurlijk wel makkelijker maken. Eredivisie-voetbal betekent meer inkomsten en de competitie spreekt meer aan.”

NEC zal geen speler aantrekken die ik zelf niet live heb zien spelen

Bloedkuulmentaliteit
“Het geheim van succesvol scouten is kijken naar de ondergrens van spelers. Niet alleen naar hun piek. Maar het samenstellen van een winnend elftal is een complexe materie.  Het gaat in voetbal om heel veel dingen. Hoe reageren ze op elkaar? Hoe snel richten ze zich op na een mindere periode en blijven ze met beide benen op de grond na een reeks overwinningen? NEC zal geen speler aantrekken die ik zelf niet live heb zien spelen en waarvan ik niemand uit zijn omgeving heb gesproken. Dat is wat lastiger door corona, maar het bespaart je een hoop nare verrassingen.”

Remco Oversier hielp ooit de term bloedkuulmentaliteit in het leven. Daar gelooft Van Leeuwen dan wel weer in. “Als alles past en klikt, dan ontstaat er idealiter een soort sekte-gevoel. Wie dat heeft, kan een elftal verwachten waarin de som der individuele kwaliteiten overtroffen worden. Maar een dergelijk proces vergt meestal twee tot drie jaar. En die tijd hebben we niet.”

Van Leeuwen kijkt daarbij altijd naar wat er rondloopt in de jeugd. “Er zijn de laatste jaren heel wat spelers doorgebroken. Dat is mooi. Anderzijds werd het niveau van het eerste elftal de afgelopen jaren steeds lager. Die lat gaat weer omhoog, de afstand wordt groter.” Van Leeuwen noemt een ander ‘naar aspect’. “Voetballers in de jeugd hebben straks anderhalf jaar niet gevoetbald. En nu zeg ik anderhalf, maar we zijn nog er niet eens van Covid af. Dat is een probleem dat we over de hele wereld gaan zien. Iedereen is heel benieuwd hoe dat uit gaat pakken.”

Fred Rutten, een van de vele vrienden van Ted van Leeuwen die we de komende tijd in De Goffert kunnen verwachten.


Vrienden
Tot slot restte de vraag die Van Leeuwen waarschijnlijk niet aan zag komen: wat doet Fred Rutten sinds zijn komst in De Goffert? “Fred is een goede vriend van me. Toen ik bij FC Twente zat, kwam die nog vaker langs. Alleen daar viel het niet op. Een uur met hem staat gelijk aan een Masterclass. Rogier ervaart dat ook zo.” In Nijmegen houdt het de gemoederen daarentegen behoorlijk bezig.

Als we Van Leeuwen moeten geloven, kunnen we meer van dit soort gasten verwachten. En dat is heel normaal. “Voetbal is een mening, geen exacte wetenschap. Erover praten brengt ideeën boven. In de dagen van AGOVV deden we dat al: met deskundigen een hele middag bomen over wat je kunt doen met een corner-tegen, bijvoorbeeld. Ik word er een beetje moe van als ik straks ieders aanwezigheid moet gaan verklaren”, besluit Van Leeuwen na een ochtend vol media-aandacht. NEC heeft eindelijk weer een tweekoppige directie met ieder in zijn kracht.

Foto’s: Rob Koppers