Een dertiende plaats in de competitie, niks mis mee eigenlijk! Op basis van de uitgaven (circa 12 miljoen) hoor je ergens rond plaats twaalf te eindigen. Met wat scorebordjournalistiek kun je dan zeggen dat je sportief geen onaardig seizoen hebt gedraaid. De waarheid is echter anders.
NEC eindigde dit jaar dankzij een reeks (onterechte) krappe overwinningen op ploegen als Sparta Rotterdam, RKC en ADO Den Haag op een veilige plaats onderin de middenmoot. Het was te danken aan enkele zwakke broeders dat de nacompetitie of zelfs degradatie geen feit is geworden. Waar de oorzaak van dit falen ligt mag inmiddels duidelijk zijn. Als je op een incidentele uitschieter na nooit je doelstelling haalt is er iets structureels mis. Structuur wordt in een groot bedrijf (wat een voetbalclub tegenwoordig is!) niet bepaald door de werknemers of een passant, zoals een trainer, maar door de directie.
Deze directie faalt al jaren opzichtig. Jacco Swart en Carlos Aalbers zijn verantwoordelijk voor de huidige problemen. De economische recessie hebben zij natuurlijk niet veroorzaakt, maar wel zijn zij de personen die onverantwoorde risico’s hebben genomen in het verleden waardoor de financiële teloorgang dubbel zo hard aankomt. Enkele jaren geleden was het Jacco Swart die besloot om jaarlijks twee miljoen meer aan uitgaven te begroten dan dat er euro’s binnenkomen. Op deze manier, zo was de lezing, zou NEC de aansluiting met de concurrentie niet verliezen totdat het nieuwe stadion er was. Deze gaten van één vijfde deel van je jaarinkomen zouden moeten worden gedicht door spelersverkopen en anders moeten worden afgelost wanneer het nieuwe stadion er zou komen te staan. Er blijkt weinig geleerd van het verleden: speculeren op toekomstige inkomsten heeft NEC onder Van Delft ook al een categorie 1-notering opgeleverd.
NEC, in de persoon van Jacco Swart, had toentertijd al de stap moeten zetten die hij heeft gemaakt nu de heren van de KNVB al als een jehova-getuige met één voet tussen de deur staan om NEC op de vingers te tikken. Wanneer Jacco toen de woorden had gesproken die hij nu op de Open Dag (die door de financiële situatie zelfs op losse schroeven staat!) moet gaan spreken, had NEC er nu florisanter voorgestaan. De strekking van zijn verhaal had moeten zijn dat NEC totdat het nieuwe stadion er staat maar 10 miljoen euro per jaar te besteden heeft en dat een plaats bij de eerste 9 een utopie is, alles tussen plek 12 en directe handhaving een prestatie van niveau. Maar nee: doormodderen, schulden maken zonder enige visie leek Jacco verstandiger en dat alles om, net als dertien andere clubs, als negende te willen eindigen.
Het werd al even genoemd, de slag met de concurrentie verliezen. Inmiddels is de concurrentie niet meer FC Groningen, FC Utrecht of FC Twente, clubs die jaren geleden gelijkwaardig aan NEC waren, maar Sparta, ADO, VVV en Heracles. De eerstgenoemde clubs hebben zichzelf een bepaalde identiteit aangemeten en door middel van visie en beleid een plaatsje verworven in de vaderlandse (sub)top. Groningen, Twente en Utrecht hebben een duidelijke identificatie met een regio, hebben al jaren bepalende gezichten aan het roer staan en blijken meer recessieproof dan andere clubs: zoals NEC. Heel voetbalminnend Nederland heeft het over de toptransfers van Groningen met die leuke trainer Jans en de symphatieke directeur Nijland. FC Utrecht is dé club van Midden-Nederland, gokkend op het kopen van jonge talenten en deze verder te brengen richting top. En dan FC Twente: heel de regio loopt weg met de landskampioen inmiddels. Honderdduizenden mensen juichten de spelersbus toe, de hele regio ademt rood en Joop Munstermann, Steve McClaren en Jan van Halst zijn niet weg te branden van de tv.
Zo had het dus ook gekund. Je was er geen kampioen mee geworden, maar het draagvlak onder supporters, sponsors en overheid begint inmiddels wel heel erg broos te worden. Vet op de financiële botten om een klap op te vangen is er niet, zicht op de uitbouw van het nieuwe stadion op korte termijn evenmin. Ook de selectie heeft, op wellicht Lasse Schöne en John Goossens na, geen spelers die NEC miljoenen gaan opleveren. Miljoenen die voor een groot deel terugvloeien richting investeerders omdat zij onlangs NEC de helpende hand toestaken zodat NEC de salarissen kon betalen in ruil voor een groter deel van de transferinkomsten.
Dit mag, nee dit moet de directie zich aanrekenen! NEC pretendeert een volksclub te zijn maar er lopen steeds meer ‘diehard-fans’ weg, supporters die door weer en wind in de oude, betonnen Goffert naar ontzettend slecht voetbal gingen kijken. Supporters bij wie NEC geen dagje uit is, maar een manier van leven; bijna een geloof. Die supporters lopen weg en dat is Jacco aan te rekenen. Vraag het enkele weggestuurde vrijwilligers, vraag het de jongens van Legio die alleen maar tegenwerking voelen. NEC is geen volksclub meer maar slechts een speeltje van een algemeen directeur wiens doelstelling het is zijn eigen ego te strelen. Enig zicht op verbetering is er niet, daarom is NEC ten dode opgeschreven als Jacco Swart aanblijft.